Turysta

promotor: prof. Hieronim Neuman

Wędrowiec w górach – to motyw pojawiający się w dawnym malarstwie, szczególnie romantycznym. Temat ten dawał artystom sposobność do ukazania relacji pomiędzy człowiekiem a wszechpotężną naturą, traktował również o wędrówce w głąb samego siebie. Wędrowiec, bohater filmu pt. Turysta autorstwa Joanny Jaworskiej nie ma w sobie nic romantycznego. To współczesny, banalny „backpaker”, podążający dla przyjemności w góry. Pożywia się batonikami i chipsami, pije soczki, stać go na wykonanie kilku przysiadów „dla zdrowia”, a odgłosów przyrody słucha za pośrednictwem smartfona. Podąża ścieżkami wyludnionego pejzażu i być może jest ostatnim człowiekiem na ziemi, ale jeszcze o tym nie wie. Nie zauważa katastrofy związanej z degradacją środowiska . Górotwór, który przemierza, tworzą hałdy śmieci, pokryte ziemią i śniegiem, zamknięte pod kopułą gigantycznego namiotu. Nasuwa się tu skojarzenie z filmem pt. Truman Show w reżyserii Petera Weira, z tą różnicą, że tamten film mówił o współczesnych mediach i ich skłonności do manipulacji, ten zaś porusza problem zniszczenia, a nawet unicestwienia środowiska naturalnego. Niezwykle istotne dla filmu Joanny Jaworskiej są dwa lustrzane ujęcia przedstawiające rozpinanie włazu do namiotu; pierwsze, gdy turysta budzi się i opuszcza namiot, w którym spał, i drugie, gdy rozpina właz namiotu – pawilonu będący drzwiami do innej rzeczywistości. Jaka będzie ta nowa rzeczywistość? Przyjazny świat czy kolejny pawilon? Autorka nie stawia kropki nad i. Pozostawia pole dla wyobraźni widza.

Góry

promotor: dr hab. Rafał Kochański, prof. Uczelni

Aneks z rysunku do dyplomu Joanny Jaworskiej stał się dla mnie samego odkryciem sensu rysowania w jego w wymiarze autoterapeutycznym. Z początku nic nie zapowiadało tej aspiracji. Przeciwnie. Joanna realizując kolejne zadania w prowadzonej przeze mnie pracowni, znajdowała raczej sposób na odreagowanie codziennej rzeczywistości i to zupełnie z dala od intelektualnie rozbudowanych kontekstów. Powód do rysowania przychodził zawsze podczas Jej wędrówek w góry. To tam też powstał pierwotny zamysł tworzenia po prostu szkicownika, a z czasem też, na tej podstawie, autorskiego cyklu prac, opartego m.in. na monotypii podkolorowanej akwarelą. Dziesiątki prac gromadzonych od roku 2018 stały się finalnie pretekstem do stworzenia aneksu dyplomowego i zbudowania instalacji, w której autorka poddaje recepcji motyw pejzażu górskiego, wykorzystując tak prosty zabieg jak zwielokrotnienie i powtarzalność w oparciu o zapis pozornie tej samej rzeczywistości. W efekcie udało się w moim przekonaniu dokonać swoistej transgresji i stworzyć znakomity punkt wyjścia lub wejścia do kolejnych już samodzielnych realizacji.