dyplom
dyplom
Projekt Atencja to zogniskowanie uwagi odbiorcy na mozolnej technice tkania pereborów, gdzie każda linia wzoru powstaje dzięki skrupulatności i uważności tkaczki. Punktem wyjścia jest wzornik autorskich pereborów wytkanych przez artystkę. Do pracy na zautomatyzowanym, będącym prototypem komputera krośnie żakardowym nawiązują odtwarzające się wiersz po wierszu zapisane kodem moduły wzorów. Ażurowe fronty kasetonów świetlnych odnoszą się zarówno do projektów na kratownicach, stanowiących podstawę wytkanych pereborów, jak i kart perforowanych będących pierwowzorem pamięci w sterowaniu maszyną żakardową.
Rocznik wsi na dwunastu rozkładówkach poświęconych odpowiednio każdemu miesiącowi w roku ilustruje miesiąc po miesiącu niepraktykowane dziś powszechnie obrzędy i zwyczaje towarzyszące życiu dawnej wsi. Stylistyka książki inspirowana jest podlaską tkaniną dwuosnowową.
Ur. 1981. Studia: Wydział Matematyczno-Przyrodniczy kul w Lublinie (magisterskie, 2000–2005), Wydział Artystyczny UMCS w Lublinie (I st., 2007–2010), Wydział Grafiki ASP w Warszawie (II st., 2017–2020). Zajmuje się projektowaniem i ilustrowaniem książek, okładek książkowych, plakatów, opraw wizualnych wydarzeń, tkactwem artystycznym i projektowaniem ubrań zdobionych autorskimi pereborami w ramach własnej marki How I. Nauczycielka grafiki ilustracyjnej i grafiki wydawniczej w Lubelskiej Szkole Sztuki i Projektowania. Wystawy indywidualne, m.in. Jeżozwierze, Centrum Kultury w Lublinie (2019).
promotor: dr hab. Rafał Kochański, prof. Uczelni
Zrealizowany dyplom pt. Atencja stał się powodem do rozważań na temat dziedzictwa kulturowego i, jak się okazuje, ulotnego systemu wartości w konfrontacyjnym wymiarze świata globalnego. Autorka, Pani Monika Trypuz, postanowiła ten temat przedstawić z perspektywy umierających już zawodów na przykładzie tkackiej kultury ludowej w rejonie lubelskim. Atencja stała się oryginalną instalacją graficzną, w której swój udział znalazły świetlne, perforowane kasetony oraz mapping. Wszystko to dedykowane istocie preboru z punktu widzenia wzoru-matrycy i jego specyfiki pod kątem powielania. W tym sensie dyplom wpisuje się także w kontekst introspekcji, bo autorka na potrzeby pracy dyplomowej nauczyła się też projektować i ręcznie tkać, a lekcje pobierała u autentycznych mistrzyń fachu, być może ostatnich już żyjących tkaczek. Stąd już prosta droga do dostrzeżenia innego waloru przedstawionej pracy dyplomowej wpisującej się w sposób tak oczywisty w misję edukacyjną w ogóle. Artystce należy zatem życzyć dalszych sukcesów i szczęścia do realizacji podobnych projektów artystycznych zarówno w skali krajowej, jak i międzynarodowej.
promotor: prof. Błażej Ostoja Lniski
Dyplom stylizowany na sztukę etniczną, odwołujący się do meksykańskich obrzędów kultu Świętej Śmierci czy przywołujący tradycję afrykańskich masek – nie ma prawa się udać.
Cóż może być bardziej odległego od swobodnej kreacji niż podszywanie się pod kulturę, której nie jest się częścią? Odwołanie się do ludowych korzeni tylko pozornie poprawia sytuację. Przeważająca większość Polaków wywodzi się z chłopów, ale kultura wsi jest pieśnią świata, który przeminął, rzeczywistością równie od nas odległą, co malowidła aborygenów…
Monika Trypuz swoim dyplomem udowadnia, że powyższe sądy są całkowicie nieprawdziwe. Swobodnie nawiązując do modus operandi techniki haftu dwuosnowowego, tworzy swój własny świat, w którym współistnieją harmonijnie postacie i ornamenty. Partykularyzm obrzędów pochodzących z rodzinnych stron autorki nabiera uniwersalnego wymiaru w formie kalendarza, w którym odbija się odwieczna cykliczność natury i związanych z nią losów ludzi pracujących na roli. Dodatkowym smaczkiem są przedstawienia zabytków architektury drewnianej i opisy ludowych – związanych z każdym miesiącem – tradycji i obyczajów.