Zdzisław Dębski

Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki

„Chłopiec z łabędziem”, XIX-wieczna kompozycja rzeźbiarska z ogrodu Saskiego autorstwa Teodora Kalidego. Problemy konserwacji i rekonstrukcji cynkowego odlewu z warszawskiej wytwórni Karola Juliusza Mintera

dyplom

Kompozycja rzeźbiarska Chłopiec z łabędziem stanowiła dla mnie jednocześnie ogromne wyzwanie, ale też szansę na znaczne poszerzenie wiedzy o konserwacji metalu i zdobycie zupełnie nowych umiejętności w zakresie tej dziedziny. Problematyka związana z jej osłabionym, a miejscami strzaskanym cynkowym płaszczem wymagała ode mnie dużo cierpliwości, pomysłowości oraz odwagi podczas wzmacniania powstałych w wyniku działania czasu i korozji spękań oraz ponownego przyłączania połamanych i oderwanych przez wandali części. By uratować jej bardzo wartościową z punktu widzenia technologicznego i historycznego warstwę galwaniczną miedzi, konieczne było poświęcenie wielu godzin na jej ostrożne oczyszczanie, a następnie na badania w celu sporządzenia odpowiedniego kompozytu żywicznego i mieszanki specjalnych farb metalicznych, za pomocą których mógłbym ją uzupełnić i całość ponownie pokryć warstwą patyny.

Wykonanie rekonstrukcji głowy z szyją łabędzia oraz fragmentu skrzydła było próbą moich umiejętności rzeźbiarskich oraz konserwatorskich zdobytych
podczas studiów.

Praca nad tym dyplomem była bardzo trudnym i wymagającym wielu poświęceń przeżyciem, lecz zdobyte przy niej doświadczenie i wiedza są nagrodą i uwieńczeniem wieloletnich starań, by zostać konserwatorem metalu.

Ur. 1992. Studiował na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki w latach 2013–2020. Zajmuje się konserwacją i restauracją dzieł sztuki oraz rzeźbą. Uczestniczył w pracach konserwatorskich w cerkwi pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim, kamienicy Kasy Pożyczkowej Przemysłowców Warszawskich oraz szpitalu dziecięcym przy ul. M. Kopernika w Warszawie. W latach 2018–2019 był zatrudniony na stanowisku asystenta konserwatorskiego w Pracowni Konserwacji Metalu na Zamku Królewskim w Warszawie.

„Chłopiec z łabędziem”, XIX-wieczna kompozycja rzeźbiarska z ogrodu Saskiego autorstwa Teodora Kalidego. Problemy konserwacji i rekonstrukcji cynkowego odlewu z warszawskiej wytwórni Karola Juliusza Mintera

promotor: dr hab. Wiesław Procyk, prof. Uczelni

Chłopiec z łabędziem, słynna rzeźbiarska kompozycja znana ze spacerów po ogrodzie Saskim, tak jak Warszawa ma swoją bogatą historię. Wpisana od 1862 roku w przestrzeń sielskiego krajobrazu parkowej sadzawki, oparła się tragicznym epizodom działań wojennych i warszawskiego powstania. Przetrwała, by ulec ślepej nienawiści pijanych wandali, którzy zimą 1986 roku rozłupali metalowy odlew na wiele kawałków. Bezpowrotnie zniszczono detale anatomii, trwale deformując jej pierwotne proporcje. Uratowana od zezłomowania figura chłopca z łabędziem znalazła się w centrum zainteresowania wielu stołecznych instytucji. Wyrwana z niebytu jako temat magisterium Zdzisława Dębskiego, trafiła do specjalistycznej Pracowni Technologii Rzeźbiarskiej, Kopii i Rekonstrukcji na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Po zakończeniu zabiegów odzyskała swoją tożsamość i artystyczny rodowód. Jest świadectwem wysokich umiejętności i twórczej inwencji autora prac. Na mocy trójstronnego porozumienia pomiędzy Zarządem Oczyszczania Miasta, Muzeum Warszawy i stołecznej ASP odrestaurowana rzeźba znajdzie się w ekspozycji muzealnej.